Cầu ngói Thanh Toàn là một cây cầu nổi tiếng ở Huế có kiến trúc độc đáo nhất theo lối ‘thượng gia hạ kiều’. Trải qua hơn 240 năm, cầu ngói Thanh Toàn vẫn tồn tại như một bức tranh sơn thủy hữu tình. Chính vì vẻ đẹp về mặt văn hóa và lịch sử đó. Cầu ngói Thanh Toàn đã trở thành địa điểm tham quan hấp dẫn của mỗi du khách khi đến Huế.
Công trình 240 năm tuổi – Bức tranh sơn thủy hữu tình
Nằm tại làng Thanh Thủy Chánh, xã Thủy Thanh, TX Hương Thủy, cầu ngói Thanh Toàn ở Huế mỗi năm thu hút hàng trăm khách quốc tế đến tham quan. Được biết, cầu ngói Thanh Toàn do bà Trần Thị Đạo xây dựng vào năm 1776. Nhằm giúp người dân trong làng đi lại được thuận tiện hơn. Cầu có chiều dài 18m, rộng 5m, được phân tách thành 7 gian chính. Phần mái được lợp toàn bộ bằng ngói ống lưu ly. Trải dài theo thân cầu là hai bục, mỗi bên đều có lan can để du khách có thể ngồi hóng mát. Nguyên liệu chính làm nên cây cầu này là gỗ, tạo nên độ chắc chắn và mát mẻ.
Theo ý của bà Trần Thị Đạo (người cháu đời thứ 6 của họ Trần, dòng họ đã có công khai phá và xây dựng làng Thanh Thủy) thì cầu ngói Thanh Toàn được xây dựng theo lối trên nhà dưới cầu. Với diện tích cầu dài 43 thước mộc, rộng 14 thước mộc chia làm 7 gian. Đặc biệt, hai bên thân cầu có lan can để ngồi tựa lưng. Còn mái ngói của cầu thì được lợp bằng ngói lưu ly.
Theo thuyết minh về cầu ngói Thanh Toàn, cây cầu này được xây dựng theo lối kiến trúc “thượng gia hạ kiều”. Đây là kiến trúc cổ độc đáo chỉ có tại một vài cây cầu cổ như: cầu Khúc Thoại, cầu Phú Khê ở miền Bắc hay chùa Cầu Hội An… Nguyên liệu chính làm nên cây cầu này là gỗ, tạo nên độ chắc chắn và mát mẻ.
Trải qua những biến cố của lịch sử, cầu ngói Thanh Toàn bị hư hại nhiều, người dân đã phải trùng tu, sửa chữa lại 5 lần. Trong các lần sữa chữa thì trụ cầu bằng gỗ lim được làm lại bằng trụ bê tông. Riêng lần trùng tu vào cuối năm 2016, cầu được sửa chữa với kinh phí 13 tỷ đồng.
Năm 1990, cầu ngói Thanh Toàn ở Huế được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp bằng công nhận Di tích cấp quốc gia. Từ đó, đến nay nhiều du khách tìm về du lịch cầu ngói Thanh Toàn ngày càng đông hơn.
Những cây cầu có kiến trúc độc đáo như cầu ngói Thanh Toàn hiện nay không còn nhiều. Ở miền Trung còn lại chùa Cầu ở Hội An và cầu ngói Thanh Toàn ở Huế. Những cây cầu được xây dựng theo kiểu trên nhà dưới cầu có giá trị nghệ thuật rất lớn.
Điểm du lịch lý tưởng khi đến Huế
Trong cuộc sống thường trực hằng ngày du khách tìm đến cầu ngói Thanh Toàn ở Huế không chỉ được nghe giới thiệu về lịch sự hình thành của cây cầu. Được nhìn thấy cây cầu giúp người dân đi lại thuận tiện hơn mà nơi đây còn là địa điểm tránh mưa, tránh nắng lí tưởng. Có lẽ do được xây dựng bắc qua con sông nên lúc nào cũng mát mẻ.
Nếu bạn chú ý kĩ có thể phần đầu cầu ngói Thanh Toàn có một đất trống khá rộng. Ở vị trí đó thường diễn ra các hoạt động buôn bán, vui chơi, tổ chức lễ hội của dân làng. Vào mồng 3 Tết Nguyên đán hàng năm, lễ hội Bài Chòi lại được diễn ra sôi nổi ở đây. Đặc biệt, cứ vào ngày 15/8 âm lịch, dân làng còn tổ chức lễ rước linh vị của bà Trần Thị Đạo. Sau khi các lễ nghi kết thúc, cũng là lúc các hoạt động vui chơi dân gian được diễn ra.
Ngoài ra, cứ 2 năm 1 lần ‘Chợ quê ngày hội’ cũng được tổ chức tại đây. Được biết, ‘Chợ quê ngày hội’ thuộc chương trình văn hóa du lịch trong khuôn khổ của Festival Huế. Vào những ngày này, cầu ngói Thanh Toàn lại ngập tràn sắc đèn lồng, hoa, cờ phướng. Trải qua các kỳ Festival Huế, ‘Chợ quê ngày hội cầu ngói Thanh Toàn’ ngày càng khẳng định được thương hiệu riêng của mình.
Di tích cầu ngói Thanh Toàn nối liền hai bên bờ của một nhánh sông nhỏ của sông Như Ý. Dòng sông hiền hòa, chảy êm đềm tạo nên một khung cảnh rất trữ tình. Du khách đến đấy có thể chụp ảnh với cảnh quan thiên nhiên hoặc các kiến trúc bên ngoài, bên trong của cầu. Vì vậy, đây cũng là điểm check-in Huế thú vị mà bạn không nên bỏ lỡ.
Cầu ngói Thanh Toàn ở Huế với hơn 240 tuổi đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống của người dân xã Thủy Thanh. Ngoài những giá trị nghệ thuật cao, cầu ngói Thanh Toàn còn có giá trị tinh thần lớn lao. Nếu có ý định đi du lịch đến đây, đừng quên ghé thăm cầu ngói Thanh Toàn ở Huế nhé.
Nếu bạn có thời gian đến với xứ Huế mùa Festival, đừng quên đường về cầu ngói Thanh Toàn Huế bởi trong dịp này, người dân xã Thanh Thủy sẽ tổ chức lễ rước linh vị bà Trần Thị Đạo – người có công trong việc khởi xướng xây dựng cầu. Trong khuôn khổ lễ hội này sẽ có phần khai mạc, các lễ nghi, kèm theo đó là nhiều hoạt động văn hóa du lịch hấp dẫn cho du khách thỏa sức vui chơi, trải nghiệm.